Tomasz Orłowski i Stanisław Tkacz: Symbolika a duchowość
Autorska Galeria Sztuki BIELEC ART, Pl. Inwalidów 6, Kraków
Wernisaż w czwartek 20 lutego o godz. 18:00, ekspozycja do 5 marca 2025
kuratorka wystawy: Katarzyna Bielec
Wystawa ”Symbolika a Duchowość”
to fascynujący dialog dwóch odmiennych artystycznych wrażliwości, które wzajemnie się uzupełniają, zapraszając widza do kontemplacji nad duchowym wymiarem świata w XXI wieku. Za pośrednictwem aparatu fotograficznego, autorzy próbują utrwalić ślady systemu, który kiedyś, w rozbudowanej formie, dał podwaliny dla europejskiej kultury. Oglądając niniejsze zdjęcia, nasuwa się pytanie, co zostało ze sfery sacrum w erze automatów i sztucznej inteligencji: okruchy pamięci, palimpsesty rytuałów, postmodernistyczny kalambur, pustka a może tęsknota...? Jednak na sferę duchowości człowieka mają wpływ nie tylko zagadnienia z obszaru wiary, ale wydarzenia otaczającej rzeczywistości; to, co było, co jest i co dopiero nastąpi.
Fotografie Stanisława Tkacza wprowadzają widza w świat pełen emocji i niedomówień. Artysta unika dosłowności, kierując uwagę odbiorcy na symbol. To właśnie w tej części wystawy znajdziemy szerokie pole do interpretacji miejsc, które okazują się być zarówno sceną, jak lustrem. Tkacz zachęca nas do zatrzymania się na chwilę i zadania pytań o znaczenie ukrytych detali. Czy symbol, który widnieje na zdjęciu jest tylko odbiciem codzienności a może zawiera w sobie echo traumy społecznej, jest prowokacją lub rozbitym marzeniem? Każda z fotografii autora zdaje się szeptać jakąś opowieść, której zakończenie widz musi dopisać sam. Tytuły prac – Covid, Getto, Przerwane życie, To jest już koniec, Ukraina 2022, Ukraina 2023, Zaklęty krąg, Zły dotyk czy Życie to teatr– same w sobie stanowią klucz do interpretacji symbolicznej warstwy tych kompozycji. Autor eksploruje tematy cierpienia, straty, izolacji i powtarzalności historii, nadając im uniwersalny i ponadczasowy wymiar współczesnego świata. Tkacz ukazuje dramat jednostki wplątanej w szerszy kontekst społeczny, historyczny i polityczny. Jego zdjęcia są jak okna do innego wymiaru – pełnego bólu a zarazem nadziei, przypominają, że za każdym symbolem kryje się ludzka historia.
Natomiast fotografie Tomasza Orłowskiego ukazują głęboko zakorzenioną w rzeczywistości duchowość. Twórca prowadzi widza przez sakralne przestrzenie prawosławia – cerkwie, ikony, rytuały oraz codzienną przestrzeń wspólnot. Odnajdziemy tutaj zarówno próbę uchwycenia piękna duchowej harmonii, jak odpowiedzi na pytanie, na jakich zasadach może tradycja współistnieć z nowoczesnością. Obrazy te przywołują na myśl spokojny rytm modlitwy, kontemplacji i życia blisko natury, przypominając o uniwersalnych wartościach, które łączą nas jako ludzi.
Refleksyjno-dokumentalny charakter prac podkreśla kontrast między zanikającą tradycją a pędem cywilizacyjnym, w którym wrzaskliwość reklam zagłusza sferę duchową człowieka. Orłowski wydaje się tęsknić za światem tradycji, rytuałów, ludowej pobożności, które towarzyszyły człowiekowi od zarania, nadając sens jego życiu i wyznaczając jego rytm. Niniejsze kadry jawią się, jak okruchy wspomnień starszych pokoleń, po których dziś zostały już tylko zdjęcia w albumie.
Warto podkreślić, że największą wartość tej wystawy stanowi nie tyle różnorodność stylów, co ich wzajemne uzupełnianie się. Zestawione obok siebie fotografie obu autorów tworzą wielowarstwową narrację, w której symbolika przechodzi w duchowość, a duchowość staje się symbolem. To spotkanie perspektyw kreatora i obserwatora sprowadza się do pytania o rolę metafizyki we współczesnym świecie.
Orłowski, z jego wyrazistym spojrzeniem na tradycję, skłania nas do docenienia wartości, które są często niedostrzegane w codziennym pędzie. Tkacz przypomina, że prawdziwe znaczenie sensu tkwi w przerwach między słowami – w przestrzeniach pustki i ciszy.
”Symbolika a Duchowość” to wystawa, która wciąga, inspiruje i pozostawia trwały ślad. Każdy, kto ją odwiedzi, odnajdzie w niej coś osobistego. W tym dialogu między symbolem a duchowością ukryte jest bogactwo znaczeń, którego odkrywanie staje się podróżą w głąb naszych potrzeb, pamięci i wspólnej historii.
Katarzyna Bielec
Otwarte: poniedziałek, wtorek, piątek: 11:00 - 18:00
Wystawa prezentowana w ramach projektu „70 wystaw na 70-lecie” realizowanego w 2025 roku
z okazji jubileuszu 70-lecia Krakowskiego Klubu Fotograficznego.
Patronat honorowy nad projektem i jubileuszem: Nowohuckie Centrum Kultury | Muzeum Fotografii MuFo w Krakowie | Fotoklub RP – Stowarzyszenie Twórców.
Dołącz do wydarzenia na Facebooku
BIELEC ART oprócz Studia fotograficznego od 2010 roku to także Autorska Galeria Sztuki – objęta programem mecenatu artystycznego Miasta Krakowa – nawiązująca do ponad 120 letniej tradycji fotograficznej w rodzinie Bielców. W Domu Fotografii i Malarstwa oprócz zakupu dzieł sztuki obok zdjęć cyfrowych można także wykonać tradycyjne – analogowe (ręcznie retuszowane na kliszach) czarno-białe fotografie. Galeria prezentuje zmienną ekspozycję malarstwa i fotografii Katarzyny Bielec i Pawła Bielca oraz organizuje warsztaty fotograficzne i wystawy czasowe promujące twórców związanych głównie z środowiskiem krakowskim.