Galeria Katowice, Związek Polskich Artystów Fotografików Okręg Śląski, ul. Św. Jana 10 (II piętro)
Spotkanie z Witoldem Englenderem OFFO w środę 4 listopada 2015 o godz. 18:30
Wernisaż wystawy w sobotę 7 listopada o godz. 12:00, ekspozycja do 30 listopada 2015
Spotkanie z Witoldem Englenderem, który opowie o historii OFFO
OFFO 2015 to szósta edycja Ogólnopolskiego Festiwalu Fotografii Otworkowej organizowanego przez Grupę Trzymającą OFFO.
Jest to impreza cykliczna (biennale), która nie ma odpowiednika w polskim środowisku fotograficznym, a znana jest także poza granicami kraju. OFFO jest Festiwalem gromadzącym twórców, którzy posługują się fotografią otworkową (pinhole photography). Celem OFFO jest ukazanie możliwości, jakie daje ta technika i przybliżenie jej możliwie najszerszej publiczności. […] Wystawy odbywają się równocześnie, zawsze w listopadzie, w kilkudziesięciu galeriach Górnego Śląska i okolic. […] OFFO jest imprezą niezależną, formalnie niezwiązaną z żadną instytucją. W celu organizacji Festiwalu (podczas jego II edycji) powstała nieformalna Grupa Trzymająca OFFO, do której w 2009 roku dołączyła Grupa Szybkiego Reagowania OFFO. Więcej informacji, także o programie na stronie OFFO i na Facebooku.
Matthias Hagemann:
100 kilometrów. Śladami marszów śmierci z KL Auschwitz 1945 z camera obscura
Zimą 2015 roku, z okazji 70. rocznicy marszów śmierci z Auschwitz, niemiecki artysta Matthias Hagemann (* 1967) odbył samotnie czterodniowy marsz z Auschwitz (Oświęcimia) przez Gliwice
do byłego obozu w Blechhammer (Blachowni Śląskiej).
Wystawa prezentuje fotografie otworkowe powstałe podczas wędrówki trasą, gdzie autor subiektywnie i emocjonalnie dostrzegał ślady historii… poniżej jego autorski opis:
Marsze śmierci 1945
Z początkiem 1945 roku niemieckie SS dowodzące Auschwitz i jego podobozami stanęło w obliczu zbliżającej się armii sowieckiej. 17 stycznia zmusili do wymarszu z tych obozów około 60 tysięcy więźniów. Kierowali się w stronę ocalałych stacji kolejowych z zamiarem ucieczki koleją w bydlęcych wagonach. Niektóre kolumny ewakuacyjne miały do przebycia odległość dwóch dni marszu, inne maszerowały nawet cztery dni, każdego dnia pokonując około 30 km. Więźniowie, wśród których byli Żydzi, jeńcy wojenni i inni, zostali w mrozie wygnani na drogi w grupach liczących od 100 do 300 mężczyzn i kobiet. Odziani byli w cienkie ubrania, marne obuwie i byli niemal zupełnie pozbawieni pożywienia. Ci, którzy nie nadążali lub próbowali ucieczki byli natychmiast rozstrzeliwani. Niektórzy esesmani nazywali te ofiary na drodze „kamieniami milowymi SS”. W ciągu paru dni operację tę przypłaciło życiem około 15 tysięcy więźniów. Niezliczeni chorzy i słabi zostali zastrzeleni w obozach, zamordowani po drodze lub w wagonach kolejowych.
70 lat później
Pod koniec zimy 2015 roku przeszedłem ponad 100 kilometrów śladami więźniów. Trasę poznałem z literatury naukowej i archiwów Auschwitz. Marsz rozpocząłem w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. Cztery etapy pokrywają się z marszami z 1945 roku przez Mikołów, Gliwice i Sierakowice do obozu koncentracyjnego Blechhammer (Blachowna Śląska). Każdy etap trwał od wczesnego rana do zachodu słońca. Idąc samotnie, wyszukiwałem otworkiem swojej kamery historyczne miejsca i sytuacje: obozy, tory kolejowe, lasy, stodoły, polne drogi, przydrożne krzyże, tablice z nazwami miejscowości, żydowskie cmentarze. Przydrożne rowy, mosty i strumyki przypominały mi o miejscach, w których często porzucano ciała zastrzelonych więźniów. Co pewien czas napotykałem masowe groby. Celem marszu był obóz koncentracyjny Blechhammer (Blachownia Śląska). Betonowe wieże strażnicze, słupy ogrodzenia i stare krematorium są tam rozrzucone na otwartym terenie leśnym. Nawet dzisiaj opowiadają one historie cierpienia i zgrozy tych zimowych dni 1945 roku. Mój aparat otworkowy ukazuje wszystkie ślady jako rozmazane i abstrakcyjne, z silnej perspektywy emocjonalnej. Prymitywna metoda wywoływania skutkująca amorficznymi plamami podkreśla tajemniczość zapomnianej historii.